Kaamgarmitra

  रमेशची गोष्ट – ११ तास काम आणि हक्काचा पगार रमेश हा २० वर्षांचा तरुण. गावाहून शहरात आला आणि गणेश यांच्या दुकानात कामाला लागला. घरचा खर्च भागवण्यासाठी, रोज दुकानात मेहनत घेणं त्याच्यासाठी गरजेचं होतं. साधारणपणे रमेश सकाळी १० ला दुकानात येतो आणि रात्री ८ ला घरी जातो — म्हणजे ९ तासांचा दिवस . पण काही दिवस, सणासुदीला किंवा ग्राहकांची गर्दी झाल्यावर, गणेश त्याला ११ तास काम करायला सांगतात. रमेशच्या मनात प्रश्न आला — “हे काय बरोबर आहे का? रोज नको, पण कधी कधी इतके तास काम करायला लावले, तर मला जास्त पैसे मिळतील का?” कायदा काय सांगतो? महाराष्ट्रात दुकानात काम करणाऱ्या प्रौढ कामगारांसाठी महाराष्ट्र दुकाने व आस्थापना (रोजगाराचे नियमन व सेवा अटी) अधिनियम, २०१७ लागू आहे. कलम १२ नुसार – रोजचा कामाचा वेळ जास्तीत जास्त ९ तास असतो. काही विशेष प्रसंगी (सण, हंगाम, गर्दी) कामाचा वेळ ११ तासांपर्यंत वाढवता येतो. पण या जादा २ तासांसाठी ओव्हरटाईमचा दुहेरी पगार द्यावा लागतो. दुहेरी पगार म्हणजे काय? जर रमेशचा साधा पगार ताशी ₹४० असेल, तर ओव्हरटाईमसाठी त्याला ताशी ₹८० मिळाले पाहिज...