४० वर्षांवरील कामगारांसाठी मोफत वार्षिक आरोग्य तपासणी – तुमचा नवीन हक्क!

-

 

दिवस ३: ४० वर्षांवरील

 कामगारांसाठी मोफत

 वार्षिक आरोग्य

 तपासणी – तुमचा नवीन

 हक्क!

रमेशची गोष्ट – तुमच्यासारखीच!

रमेश (वय ४५), नागपूरातील एका कारखान्यात काम करतो. दोन-तीन वर्षांपासून छातीत दुखणे, श्वास घ्यायला त्रास… डॉक्टरकडे जाण्यासाठी पैसा लागत असल्यामुळे तो तपासणीच टाळत होता.

  • डॉक्टर भेट: ₹500–1000
  • रक्त तपासणी, ECG, एक्स-रे: ₹2000–3000
  • महिन्याचा पगार: ₹15,000

पण आता परिस्थिती बदलणार आहे — सरकारने कायद्यात स्पष्ट केले आहे की ४० वर्षांवरील प्रत्येक कामगाराला दरवर्षी मोफत आरोग्य तपासणी मिळणार, तीही मालकाच्या खर्चाने!

आज तुम्ही ५ महत्वाच्या गोष्टी जाणून घेणार आहात:

  • कायदा काय सांगतो?
  • कोणाला हा हक्क मिळणार?
  • कोणती तपासणी होईल?
  • Rules/नियम आल्यावर लाभ घेण्याची पद्धत ?
  • Rules/नियम अजून का थांबलेत?

कायदा काय सांगतो? – सोप्या भाषेत

OSHWC Code, 2020 – कलम 6(1)(c) नुसार:

मालकाने ठराविक वयाच्या कामगारांना दरवर्षी मोफत आरोग्य तपासणी करून द्यायची.

  • तपासणी पूर्णपणे मोफत
  • खर्च मालकाचा
  • कोणत्या वयापासून लागू – हे Rules/नियम मध्ये ठरेल
  • कोणत्या प्रकारच्या कामगारांसाठी – हेही Rules/नियम मध्ये ठरवणार

Rules अजून आलेले नाहीत (नोव्हेंबर २०२५ ची स्थिती)

  • OSHWC Code लागू – २१ नोव्हेंबर २०२५ पासून
  • तपशीलवार नियम (Rules) अजून बाकी

म्हणून हक्क कायद्यात आहे, पण प्रत्यक्ष अंमलबजावणी Rules आल्यावर सुरू होईल.

कोणाला मिळणार हा हक्क?

नक्की लागू होणारे

  • कारखाने (Factories) – १०+ कामगार
  • खाणी (Mines)
  • बंदरातील काम (Dock Work)
  • वृक्षारोपण (Plantations)
  • ठेक्यावरील कामगार (Contract Workers)
  • धोकादायक काम (Hazardous jobs)

अजून निर्णय बाकी

  • दुकाने आणि छोटे ऑफिस
  • IT सेवा क्षेत्र
  • लहान युनिट (५–६ कामगार)

काय तपासलं जाईल? (अपेक्षित)

मूलभूत तपासण्या:

  • रक्तदाब
  • रक्तातील साखर
  • वजन, उंची, BMI
  • दृष्टी तपासणी

रक्त तपासण्या:

  • CBC (रक्ताची पूर्ण तपासणी)
  • कोलेस्टेरॉल तपासणी
  • यकृत व मूत्रपिंड तपासणी

हृदय तपासणी:

  • ECG (हृदयाची तार तपासणी)

छाती व श्वसन:

  • एक्स-रे
  • फुफ्फुस कार्यक्षमता तपासणी

४०+ वर्ष वयाचे कामगारांसाठी तपासणी का महत्वाची?

  • मधुमेह – सुरुवातीला लक्षणे नसतात
  • उच्च रक्तदाब – निःशब्द धोका
  • हृदयरोग – ECG ने लवकर कळू शकते
  • रसायने, धूळ, आवाजामुळे आजार
  • खाण कामात फुफ्फुसाचे गंभीर धोके
  • चालकांना ताण आणि पाठदुखी

खर्च कोणाचा?

पूर्ण खर्च मालकाचा!

  • डॉक्टर भेट
  • सर्व तपासण्या
  • रिपोर्ट्स
  • काहीही पगारातून कपात नाही

Rules आल्यावर तपासणीचा लाभ कसा मिळू शकेल  ?

१) कागदपत्रे तयार ठेवा

  • आधार कार्ड
  • पगार स्लिप 
  • कर्मचारी ओळखपत्र

२) लेखी अर्ज

दिनांक: __/__/____
प्रति,
[मालकाचे नाव]
[कंपनीचे नाव]

विषय: वार्षिक आरोग्य तपासणी बाबत विनंती

महोदय/महोदया,

OSHWC Code 2020 नुसार 40 वर्षांवरील कामगारांना
दरवर्षी मोफत आरोग्य तपासणी देणे बंधनकारक आहे.

माझे वय: ___ वर्षे
Employee ID: _______

कृपया तपासणीची व्यवस्था करावी.

आपला,
[नाव]
[सही]

३) तपासणीनंतर

  • सर्व रिपोर्ट्सची प्रत मिळवा
  • डॉक्टरांकडून मार्गदर्शन घ्या
  • पुढील तपासणीची तारीख लिहून घ्या

मालक नकार देत असेल तर?

  • मालक/HR यांना लेखी तक्रार
  • निरीक्षक अधिकाऱ्यांकडे अर्ज
  • कामगार आयुक्त कार्यालय
  • Rules आल्यावर ऑनलाइन तक्रार

कायद्यातील दंड

  • सुधारणा नोटीस
  • दंड (रक्कम Rules मध्ये)
  • गरज पडल्यास कारवाई

तपासणी योग्य झाली की नाही, कसे ओळखाल?

चुकीची तपासणी  चिन्हे:

  • फक्त BP तपासले
  • ५ मिनिटांत तपासणी संपली
  • रिपोर्ट दिला नाही
  • पैसे मागितले

योग्य तपासणी:

  • सर्व तपासण्या झाल्या
  • डॉक्टरांनी समजावून सांगितले
  • रिपोर्ट हातात दिले

सारांश:

हक्ककायद्यात स्पष्ट
खर्चमालकाचा
वय४०+ (Rules ठरवतील)
तपासण्याअपेक्षित सूची
अंमलबजावणीRules आल्यावर
तक्रारRules नंतर Portal/अधिकारी
आजचा मुख्य संदेश:“हक्क कायद्यात आहे — Rules आल्यानंतर लगेच मागायचा! आरोग्य तुमचं, जबाबदारी मालकाची.”

📅 दिवस ४: ESI आणि सामाजिक सुरक्षा – तुमचे नवे हक्क!

उद्या आपण खालील महत्त्वाच्या मुद्द्यांवर चर्चा करू:

  • धोकादायक कामावर एकही कामगार असला तरी ESI कसा बंधनकारक होतो
  • Gig व Platform Workers साठी Social Security Code मध्ये कोणते नवे लाभ आहेत
  • ECA 1923 विरुद्ध ESI 1948 विरुद्ध Social Security Code 2020 — काय बदललं आणि त्याचा अर्थ काय?
  • महाराष्ट्रातील ५ लाख gig कामगारांचे नवे welfare योजना आणि त्यांचा परिणाम
  • तुमच्या कारखान्यात, साइटवर किंवा ऑफिसमध्ये याचा नेमका फायदा कोणाला होईल?

उद्या सकाळी ८ वाजता — कामगारमित्रवर भेटूया!

टीप: Rules आणि अंमलबजावणीच्या तपशीलांसाठी सरकारच्या नोटिफिकेशन्सची प्रतीक्षा करा; पण माहिती आधी असली पाहिजे — त्यामुळे वाचत रहा व विचार करा.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Occupational Safety, Health and Working Conditions Code, 2020(OSHWC)-व्यावसायिक सुरक्षा, आरोग्य आणि कामाच्या परिस्थिती संहिता, २०२० (OSHWC)

टिप्पण्या

टिप्पणी पोस्ट करा

Minimum wage, New Labour Code series

तुमचे किमान वेतन (Minimum Wage) कसे काढायचे? | मूळ वेतन + विशेष भत्त्यासह अचूक गणना (सर्व ६७ उद्योगांसाठी)

-
तुमचे किमान वेतन (Minimum Wage) कसे काढायचे? | मूळ वेतन   + विशेष भत्त्यासह अचूक गणना (सर्व ६७ उद्योगांसाठी) २१ नोव्हेंबर २०२५ रोजी सरकारने चार नवीन कामगार कायदे लागू केले. वर्तमानपत्रात, टीव्हीवर, सगळीकडे याची चर्चा सुरू आहे.पण प्रत्यक्षात काय बदललं? तुमच्यासाठी काय फायदा आहे? आणि कुठे सावध राहायला हवं? या साठी वाचा कामगार कायदे २०२५: तुमच्यासाठी सोप्या भाषेत Day 0 Labour Codes 2025: Your Daily Decoder. ही ब्लॉग पोस्ट  वाचण्यासाठी क्लिक करा. कामगार मित्र मार्गदर्शक: तुमचे योग्य किमान वेतन कसे तपासावे? प्रिय कामगार बंधू-भगिनींनो, तुमचे योग्य किमान वेतन (Minimum Wage) किती आहे, हे तुम्हाला माहीत असणे अत्यंत आवश्यक आहे. अनेकदा कर्मचाऱ्यांचे शोषण केवळ माहितीच्या अभावामुळे होते. या मार्गदर्शिकेत, आम्ही तुम्हाला महाराष्ट्र सरकारकडून जाहीर होणारे तुमचे किमान वेतन अचूकपणे कसे काढायचे, हे सोप्या भाषेत समजावून सांगणार आहोत. १. किमान वेतन म्हणजे काय? (The Core Formula) किमान वेतन हे दोन मुख्य घटकांचे मिश्रण असते. हे सूत्र लक्षात ठेवा: किमान वेतन = मूळ वेतन + विशेष भत्ता (महागाई भत्...
Read more »

किमान वेतन " स्थानिक स्वराज्य संस्था " (ग्रामपंचायत वगळून)१.७.२०२४ ते ३१.१२.२०२४ ,MINIMUM WAGES LOCAL AUTHORITY (other than VILLAGE PANCHAYAT)

-
किमान वेतन जुलै ते डिसेंबर २०२५ पर्यन्त सर्व ६७ अनुसूचित उद्योग, मूळ वेतन २०२५, विशेष भत्ता २०२५ येथे क्लिक करा  किमान वेतन २०२५ साठी येथे क्लिक करा 👈👈👈 २१ नोव्हेंबर २०२५ रोजी सरकारने चार नवीन कामगार कायदे लागू केले. वर्तमानपत्रात, टीव्हीवर, सगळीकडे याची चर्चा सुरू आहे.पण प्रत्यक्षात काय बदललं? तुमच्यासाठी काय फायदा आहे? आणि कुठे सावध राहायला हवं? या साठी वाचा कामगार कायदे २०२५: तुमच्यासाठी सोप्या भाषेत Day 0 Labour Codes 2025: Your Daily Decoder. ही ब्लॉग पोस्ट  वाचण्यासाठी क्लिक करा. किमान वेतन  " स्थानिक स्वराज्य संस्था "  ( ग्रामपंचायत  वगळून)  १.७.२०२४ ते ३१.१२.२०२४ किमान वेतन  " स्थानिक स्वराज्य संस्था "  ( ग्रामपंचायत  वगळून)  १.७.२०२२ ते ३१.१२.२०२२
Read more »

२०२४ सुधारीत विशेष भत्त्याची रक्कम जाहीर करणारे सूचना पत्र /DA/SPECIAL ALLOWANCE 2024

-
किमान वेतन जुलै ते डिसेंबर २०२५ पर्यन्त सर्व ६७ अनुसूचित उद्योग, मूळ वेतन २०२५, विशेष भत्ता २०२५ येथे क्लिक करा  किमान वेतन २०२४ डिसेंबर पर्यन्त सर्व ६७ अनुसूचित उद्योग, मूळ वेतन २०२४, विशेष भत्ता २०२४ येथे क्लिक करा २१ नोव्हेंबर २०२५ रोजी सरकारने चार नवीन कामगार कायदे लागू केले. वर्तमानपत्रात, टीव्हीवर, सगळीकडे याची चर्चा सुरू आहे.पण प्रत्यक्षात काय बदललं? तुमच्यासाठी काय फायदा आहे? आणि कुठे सावध राहायला हवं? या साठी वाचा कामगार कायदे २०२५: तुमच्यासाठी सोप्या भाषेत Day 0 Labour Codes 2025: Your Daily Decoder. ही ब्लॉग पोस्ट  वाचण्यासाठी क्लिक करा. १.१.२०२१ ते ३०.६.२०२१ या   सहा महिन्यांकरिता   विशेष भत्ता    नवीन सुधारीत विशेष   भत्त्याची    रक्कम जाहीर करणारे सूचना पत्र  सक्षम प्राधिकारी यांच्या द्वारे दिनांक ५/२/२०२१ रोजी जाहीर करण्यात आला आहे परंतु प्रत स्पष्ट नसल्याने टंकलिखित माहिती उपलब्ध करून देण्याचे प्रयत्न केले आहे . स्पष्ट प्रत प्राप्त होताच ती देखील  पोस्ट केली जाईल .   --------------------------------------...
Read more »

KAMGAR MITRAकिमान वेतन ग्रामपंचायत २०२४ इमेजेस/MINIMUM WAGES IMAGES

-
कामगार मित्र    कामगार /श्रमीक यांचेकरिता  त्यांच्या  कामासंबंधी कायदेविषयक माहिती ,शिक्षण व त्यांच्या विविध ज्वलंत समस्या व उपाय  त्यांवर  चर्चा ,कामगारांचे नेहेमीचे  प्रश्न  उदा. पगार /रोजी/वेतन  दिली नाही ,किंवा रोजी किमान वेतनापेक्षा कमी दिली , बोनस मिळाले नाही ,उपदान दिले नाही, कामावरून कारण नसताना कमी केले ईत्यादी ,यात  कायद्यानुषंगाने कामगारांनी काय करावे याची योग्य ती  माहिती आपल्या पर्यंत पोहोचोविण्याचे प्रयत्न आहे . Kamgarmitra is a blog to provide workers' / labourers'/employees'   work-related legal information, to educate them regarding their legal rights and to discuss their various burning issues regarding nonpayment of s alary/ wage/remuneration or nonpayment of wages according to minimum wages notified or workers did not get bonus/gratuity, or employee is terminated without fault, etc. This is a humble attempt to reach the hardworking, symbol of the dignity of labour with proper information abo...
Read more »

किमान वेतन ग्रामपंचायत नवीन सुधारीत विशेष भत्ता रु.४०३/- १.१.२०२१ ते ३०.६.२०२१

-
किमान वेतन   ग्रामपंचायत  नवीन  सुधारीत  विशेष  भत्ता रु.४०३/-   १.१.२०२१ ते ३०.६.२०२१ किमान वेतन ग्रामपंचायत नवीन सुधारीत विशेष  भत्ता रु.२,९७६/-  १.७.२०२४ ते ३१.१२.२०२४ २१ नोव्हेंबर २०२५ रोजी सरकारने चार नवीन कामगार कायदे लागू केले. वर्तमानपत्रात, टीव्हीवर, सगळीकडे याची चर्चा सुरू आहे.पण प्रत्यक्षात काय बदललं? तुमच्यासाठी काय फायदा आहे? आणि कुठे सावध राहायला हवं? या साठी वाचा कामगार कायदे २०२५: तुमच्यासाठी सोप्या भाषेत Day 0 Labour Codes 2025: Your Daily Decoder. ही ब्लॉग पोस्ट  वाचण्यासाठी क्लिक करा. MINIMUM WAGES GRAMPANCHAYAT  SPECIAL ALLOWANCE Rs.403/-  1/1/2021 - 30/6/2021 -------------------------------------------------------------- किमान वेतन   ग्रामपंचायत  विशेष भत्ता ४२२५/- व नवीन मूळ वेतनासह १.७.२०२०ते ३१. १२.२०२० MINIMUM WAGES GRAMPANCHAYAT  1/7/2020-31/12/2020 किमान   वेतन   अधिनियम ,  १९४८   अंतर्गत सक्षम प्राधिकारी ( कामगार   उपयुक्त , कामगार विभाग , महाराष्ट्र शा...
Read more »

किमान वेतन २०२५ जून पर्यन्त सर्व ६७ अनुसूचित उद्योग, मूळ वेतन २०२५, विशेष भत्ता २०२५

-
  किमान वेतन जुलै ते डिसेंबर २०२५ पर्यन्त सर्व ६७ अनुसूचित उद्योग, मूळ वेतन २०२५, विशेष भत्ता २०२५ येथे क्लिक करा  https://kaamgarmitra.blogspot.com/2025/08/blog-post.html २१ नोव्हेंबर २०२५ रोजी सरकारने चार नवीन कामगार कायदे लागू केले. वर्तमानपत्रात, टीव्हीवर, सगळीकडे याची चर्चा सुरू आहे.पण प्रत्यक्षात काय बदललं? तुमच्यासाठी काय फायदा आहे? आणि कुठे सावध राहायला हवं? या साठी वाचा कामगार कायदे २०२५: तुमच्यासाठी सोप्या भाषेत Day 0 Labour Codes 2025: Your Daily Decoder. ही ब्लॉग पोस्ट  वाचण्यासाठी क्लिक करा. किमान वेतन २०२५ जून पर्यन्त सर्व ६७ अनुसूचित उद्योग, मूळ वेतन २०२५, विशेष भत्ता २०२५
Read more »

किमान वेतन प्लस डीए अतिरिक्त काय फेसीलीटी पगारात जमा होतात ? विविध भत्ते/ ALLOWANCES

-
  कि मान  वेतन  प्लस  डीए  अतिरिक्त  काय  फेसीलीटी  पगारात  जमा  होतात ? किमान वेतन २०२५ साठी येथे क्लिक करा 👈👈👈 किमान वेतन २०२४ डिसेंबर पर्यन्त सर्व ६७ अनुसूचित उद्योग, मूळ वेतन २०२४, विशेष भत्ता २०२४ येथे क्लिक करा २१ नोव्हेंबर २०२५ रोजी सरकारने चार नवीन कामगार कायदे लागू केले. वर्तमानपत्रात, टीव्हीवर, सगळीकडे याची चर्चा सुरू आहे.पण प्रत्यक्षात काय बदललं? तुमच्यासाठी काय फायदा आहे? आणि कुठे सावध राहायला हवं? या साठी वाचा कामगार कायदे २०२५: तुमच्यासाठी सोप्या भाषेत Day 0 Labour Codes 2025: Your Daily Decoder. ही ब्लॉग पोस्ट  वाचण्यासाठी क्लिक करा. विविध भत्ते/ ALLOWANCES  1.House Rent Allowance (HRA)/ घर भाडे भत्ता :- महाराष्ट्र कामगार किमान घरभाडे भत्ता  अधिनियम, १९८३ अंतर्गत     महाराष्ट्रात ज्या आस्थापनेत ५० किंवा त्यापेक्षा जास्त कामगार आहेत त्या आस्थापनेतील कामगारांना ( किमान वेतनाच्या म्हणजेच मूळ वेतन +विशेष भत्ता) ५% किमान घर भाडे भत्ता देखील मिळतो .  १.  खालील संकेतस्थळांवर आपणास ...
Read more »

How To calculate Minimum Wages in India.

-
How to Calculate Minimum Wages in Maharashtra: A Step-by-Step Guide Understanding your payroll is essential, whether you are an employer ensuring compliance or an employee checking your pay slip. In India, specifically in Maharashtra, the minimum wage isn't just a single number—it is a calculation derived from two specific components. This guide will walk you through exactly how to calculate the minimum wage using the Minimum Wages Act, 1948 . The Formula At its core, the calculation is simple. The minimum wage is the sum of the Basic Pay and the Special Allowance (often called Dearness Allowance or DA ). Minimum Wage = Basic Pay + Special Allowance The Documents You Need To calculate the exact figure, you need to consult two specific government documents. 1. The Maharashtra Government Gazette (For Basic Pay) This document lists the Basic Wage Rate for various industries (Scheduled Employments). What it tells you: The fixed base salary for your specific industry. Frequency: ...
Read more »

किमान वेतन कारखाने २०२४ Maharashtra Minimum Wages 2024FACTORIES RESIDUAL (FACTORIES NOT COVERED UNDER SCHEDULE)

-
किमान वेतन जुलै ते डिसेंबर २०२५ पर्यन्त सर्व ६७ अनुसूचित उद्योग, मूळ वेतन २०२५, विशेष भत्ता २०२५ येथे क्लिक करा  २१ नोव्हेंबर २०२५ रोजी सरकारने चार नवीन कामगार कायदे लागू केले. वर्तमानपत्रात, टीव्हीवर, सगळीकडे याची चर्चा सुरू आहे.पण प्रत्यक्षात काय बदललं? तुमच्यासाठी काय फायदा आहे? आणि कुठे सावध राहायला हवं? या साठी वाचा कामगार कायदे २०२५: तुमच्यासाठी सोप्या भाषेत Day 0 Labour Codes 2025: Your Daily Decoder. ही ब्लॉग पोस्ट  वाचण्यासाठी क्लिक करा. किमान वेतन   २०२४अनुसूचित उद्योग कारखाने  विशेष भत्ता-2750/- किमान वेतन २०२४ डिसेंबर पर्यन्त सर्व ६७ अनुसूचित उद्योग, मूळ वेतन २०२४, विशेष भत्ता २०२४ येथे क्लिक करा किमान वेतन २०२२  अनुसूचित उद्योग कारखाने  १ जुलाई  २०२२-३१ डिसेंबर २०२२ चा जाहीर विशेष भत्ता व एकूण किमान वेतन
Read more »

किमान वेतन २०२४ दुकाने व आस्थापना SHOP AND ESTABLISHMENT'S MINIMUM WAGES

-
किमान वेतन २०२५ साठी येथे क्लिक करा 👈👈👈 २१ नोव्हेंबर २०२५ रोजी सरकारने चार नवीन कामगार कायदे लागू केले. वर्तमानपत्रात, टीव्हीवर, सगळीकडे याची चर्चा सुरू आहे.पण प्रत्यक्षात काय बदललं? तुमच्यासाठी काय फायदा आहे? आणि कुठे सावध राहायला हवं? या साठी वाचा कामगार कायदे २०२५: तुमच्यासाठी सोप्या भाषेत Day 0 Labour Codes 2025: Your Daily Decoder. ही ब्लॉग पोस्ट  वाचण्यासाठी क्लिक करा. किमान   वेतन   २०२४  दुकाने   व   आस्थापना SHOP AND ESTABLISHMENT'S 2024 MINIMUM WAGES किमान वेतन २०२४ डिसेंबर पर्यन्त सर्व ६७ अनुसूचित उद्योग, मूळ वेतन २०२४, विशेष भत्ता २०२४ येथे क्लिक करा   किमान   वेतन   २०२०   दुकाने   व   आस्थापना SHOP AND ESTABLISHMENT'S MINIMUM WAGES FROM   1 July 2020 to 31 December 2020 SPECIAL ALLOWANCE 936/- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 January 2020 to 31 June 2020 SPECIAL ALLOWANCE 754/- (किमान वेतन दुक...
Read more »