पोस्ट्स

NEW LABOUR CODES SERIES

दिवस ५: कंपनी, ठेकेदार आणि Principal Employer – Social Security अंतर्गत कोण जबाबदार?

कंपनी, ठेकेदार आणि Principal Employer – Social Security अंतर्गत कोण जबाबदार? रामूची गोष्ट – हजारो कामगारांची खरी परिस्थिती रामू कंत्राटी मजूर. काम कंपनीत, वेतन ठेकेदाराकडून. एके दिवशी काम करताना त्याच्या हाताला दुखापत झाली. आता प्रश्न असा – उपचार कोण देणार? अपघात भरपाई कोण देणार? ESI कोण भरायला हवं? PF कोण जमा करणार? आजचा लेख हे वरील सर्वे  प्रश्न सोप्या मराठीत भाषेत आणि कायदेशीरदृष्ट्या १००% अचूकपणे स्पष्ट करणारा आहे . wage code/वेतन संहिता (२०१९), Industrial relation code/औद्योगिक संबंध संहिता (२०२०), Social security code (SS Code)सामाजिक सुरक्षा संहिता (२०२०) आणि व्यावसायिक सुरक्षा, आरोग्य आणि कामाच्या परिस्थिती (OSHWC) संहिता (२०२०) या नवीन कामगार संहिता वर आधारित एक पोस्ट आहे .  ,  १) Social Security Code 2020/  सामाजिक सुरक्षा संहिता २०२० – तीन भूमिका, जबाबदारी योजना-निहाय कायद्याने तीन स्वतंत्र भूमिका स्पष्ट परिभाषित केल्या आहेत: नियोक्ता /Employer (Sec 2(27)): थेट कामगार ठेवणारा, वेतन देणारा. कंत्राटदार /Contractor (Sec 2(20)): कंत्राटी कामगा...

ESI आणि सामाजिक सुरक्षा – आता कोणाला मिळणार?

  दिवस ४: ESI आणि सामाजिक सुरक्षा  – आता कोणाला मिळणार? शरद (वय ३४) पुण्यात एका वेल्डिंग युनिटमध्ये काम करतो. एके दिवशी काम करताना त्याचा हात जळतो. मालक म्हणतो, “ड्रेसिंग करून घे… पण हॉस्पिटलचा खर्च तुझाच!”. शरद गोंधळतो – “ESI लागू नाही, कारण आमच्या दुकानात फक्त ३ जण आहेत…” पण आता नियम बदलणार आहेत. Social Security Code 2020 नुसार धोकादायक (hazardous) काम करताना एकही कामगार असला तरी ESI लागू करता येईल. ⭐ आज आपण जाणून घेऊ: धोकादायक कामावर ESI कसा लागू होतो? Gig आणि Platform Workers ला पहिल्यांदा कायदेशीर ओळख ECA 1923 vs ESI 1948 vs Social Security Code 2020 – नेमकं काय बदललं? महाराष्ट्रातील ५ लाख gig कामगारांचे welfare mapping तुमच्या कारखान्यात/साइटवर/ऑफिसमध्ये ESI लागू होतो का? ✅ 1) धोकादायक काम = १ कामगार असला तरी ESI बंधनकारक Social Security Code नुसार, धोकादायक कामावर कर्मचाऱ्यांची संख्या मोजली जात नाही . धोका जास्त → ESI लागू होऊ शकतो. धोकादायक कामांची उदाह...

४० वर्षांवरील कामगारांसाठी मोफत वार्षिक आरोग्य तपासणी – तुमचा नवीन हक्क!

इमेज
  दिवस ३: ४० वर्षांवरील  कामगारांसाठी मोफत  वार्षिक आरोग्य  तपासणी – तुमचा नवीन  हक्क! रमेशची गोष्ट – तुमच्यासारखीच! रमेश (वय ४५), नागपूरातील एका कारखान्यात काम करतो. दोन-तीन वर्षांपासून छातीत दुखणे, श्वास घ्यायला त्रास… डॉक्टरकडे जाण्यासाठी पैसा लागत असल्यामुळे तो तपासणीच टाळत होता. डॉक्टर भेट: ₹500–1000 रक्त तपासणी, ECG, एक्स-रे: ₹2000–3000 महिन्याचा पगार: ₹15,000 पण आता परिस्थिती बदलणार आहे — सरकारने कायद्यात स्पष्ट केले आहे की ४० वर्षांवरील प्रत्येक कामगाराला दरवर्षी मोफत आरोग्य तपासणी मिळणार, तीही मालकाच्या खर्चाने! आज तुम्ही ५ महत्वाच्या गोष्टी जाणून घेणार आहात: कायदा काय सांगतो? कोणाला हा हक्क मिळणार? कोणती तपासणी होईल? Rules/नियम आल्यावर लाभ घेण्याची पद्धत ? Rules/नियम अजून का थांबलेत? कायदा काय सांगतो? – सोप्या भाषेत OSHWC Code, 2020 – कलम 6(1)(c) नुसार: मालकाने ठराविक वयाच्या कामगारांना दरवर्षी मोफत आरोग्य तपासणी करून द्यायची. तपासणी पूर्णपणे मोफत खर्च मालकाचा कोणत्या वयापासून लागू – हे Rules/नियम मध्ये ठरेल कोणत्या ...

करारावर नोकरी (FTE) - वरदान की अभिशाप? | Day 2 | Fixed-Term Employment - कामगारांसाठी काय अर्थ?

  दिवस २ : करारावर नोकरी (Fixed-Term Employment) -  वरदान की अभिशाप ? नोकरी मिळाली , पण सुरक्षितता गेली ? सुरेशची गोष्ट ( उदाहरण ) सुरेश नागपूरातल्या एका ऑटोमोबाईल कंपनीत काम करतो . गेल्या ३ वर्षांपासून तो contract worker म्हणून होता . आता कंपनीने त्याला बोलावलं : HR: " सुरेश , आम्ही तुला Fixed-Term Employee (FTE) म्हणून नियुक्त करणार . ३ वर्षांचा करार . कायमच्या कर्मचाऱ्यांइतकेच पगार आणि सुविधा मिळतील !" सुरेश : ( खुश झाला ) " म्हणजे मी आता permanent झालो ?" HR: " नाही , permanent नाही . FTE म्हणजे Fixed-Term. ३ वर्षांनंतर renewal पाहू ." सुरेश : ( गोंधळलेला ) " हे काय आहे ? चांगलं की वाईट ?" तुम्हालाही असा प्रश्न आला आहे का ? आज आपण समजून घेऊया : FTE म्हणजे नक्की काय ? तुमचे हक्क काय आहेत ? लपलेले धोके काय आहेत ? करार साइन करण्यापूर्वी काय तपासायचं ? FTE (Fixed-Term Employment) म्हणजे काय ? Industrial Relations Code, 2020...